Enflasyon 1 yıl sonra çift haneye çıktı
 |
Mayıs ayında tüketici fiyat endeksi beklentilerin üzerinde yüzde 1.49 arttı
|
Mayıs ayı enflasyonu da beklentileri aştı, enflasyon 1 yıl sonra çift haneye çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yıl mayıs ayında, tüketici fiyatlarının yüzde 1.49, üretici fiyatlarının yüzde 2.12 arttığını açıkladı.
Geçen yılın mayıs ayında fiyatlar TÜFE'de aylık bazda yüzde 0.50, yıllık bazda yüzde 9.23 artmıştı.
Geçen yılın mayıs ayında ÜFE aylık yüzde 0.39, yıllıkta ise yüzde 7.14 artış olmuştu.
TÜİK'in 2003 baz yıllı verilerine göre, mayıs ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10.74, ÜFE'de yüzde 16.53 oldu.
Yıllık enflasyon, geçen yılın mayıs ayının TÜFE'de 1.51 puan, ÜFE'de 9.39 puan üstünde gerçekleşti.
Yılın beş ayında, TÜFE yüzde 6.38, ÜFE yüzde 13.39 oranında artış gösterdi. Mayıs ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 8.47, üretici fiyatlarında yüzde 7.20 düzeyinde gerçekleşti.
TÜFE'de mayıs ayında endekste yer alan 454 maddeden, 96 maddenin ortalama fiyatında değişim olmazken, 293 maddenin ortalama fiyatında artış, 65 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti.
ÜFE'de mayıs ayında endekste yer alan toplam 756 maddeden 200 maddenin ortalama fiyatında değişim olmazken, 318 maddenin ortalama fiyatında artış oldu, 238 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Mayıs ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında 'çekirdek enflasyon' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 1.53, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 2.10 arttı.
Enerji hariç yüzde 1.62, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 2.35, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 1.71, enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünler ve fiyatları yönetilen/ yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 1.83 oranında yükseldi.
Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 2.75, işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 2.66 arttı.
Enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 2.74 yükseldi.
Fiyatlar sanayide yüzde 1.79 arttı
Bu yılın mayıs ayında fiyatlar, sanayide yüzde 1.79, tarımda ise yüzde 3.49 arttı.
Sanayide fiyatlar, son beş ayda yüzde 13.92, yıllık bazda yüzde 15.83, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 5.79 artış
gösterdi.
Mayıs ayında aylık bazda fiyatlar, tarımda yüzde 3.49, iki alt sektöründen "tarım, avcılık, ormancılıkta" yüzde 3.45, "balıkçılıkta" ise yüzde 6.13 arttı.
Sanayinin üç alt sektöründe fiyatlar, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2.66, imalat sanayinde yüzde 1.87, elektrik, gaz ve su sektöründe ise yüzde 0.60 arttı.
Metal cevherinde fiyatlar yüzde 19.40 arttı
Sanayide fiyatlar alt sektörler bazında değerlendirildiğinde en yüksek artış, yüzde 9.20 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımında gerçekleşti.
Bir önceki aya göre fiyatlar, kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünlerinde yüzde 8.27, ana metal sanayinde yüzde 6.60, mobilya imalatı yüzde 4.12, ağaç ve mantar ürünleri imalatında yüzde 3.20 oranında arttı.
Buna karşılık fiyatlar giyim eşyası imalatında yüzde 2.36, metal cevherinde yüzde 2.11 ve büro makineleri imalatında yüzde 2.03 bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
Geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu sanayi alt sektörleri, kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 56.67, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 55.46, metal cevheri yüzde 41.95, ana metal sanayi yüzde 37.78, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı yüzde 21.98 alt sektörler olarak belirlendi.
Tüketici fiyatları
TÜFE'ye göre ana harcama grupları itibariyle en yüksek aylık artış yüzde 11.99 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti.
Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1.57, lokanta ve otellerde yüzde 1.66, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.25, konutta yüzde 0.41, ev eşyasında yüzde 2.10, eğitimde yüzde 0.91, sağlıkta yüzde 0.06, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.01, eğlence ve kültürde yüzde 1.58 artış yaşandı. Çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.82, haberleşmede yüzde 0.04 düşüş görüldü.
Yıllık bazda TÜFE'nin en çok arttığı harcama grubu yüzde 15.69 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubu oldu. Aynı dönemde, konut yüzde yüzde 15.26, lokanta ve oteller yüzde 13.67 ile artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları olarak görüldü.
İller bazında artış
Bu arada 26 bölge bazında bakıldığında TÜFE'de aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 2.13 ile Adana, Mersin bölgesinde oldu.
Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 8.60 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde, geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 13.77 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 9.89 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesinde gerçekleşti.
Mayıs ayının zam şampiyonu patates
Mayıs ayının zam şampiyonu, yüzde 34.35 ile patates oldu. Fiyatı düşen ürünler arasında ilk sırayı yüzde 51.62 ile sivri biber aldı.
Geçen ay patatesi yüzde 15.11 ile mercimek, yüzde 14.80 ile yemek odası takımı, yüzde 14.17 ile kuru üzüm, yüzde 13.55 ile limon izledi.
Mayısta, ayçiçek yağının fiyatı yüzde 12.50, tahin helvasının fiyatı yüzde 9.53, bayan tişörtünün fiyatı yüzde 9.17, pirincin fiyatı yüzde 8.54, tavuk etinin fiyatı yüzde 8.30, çocuk gömleğinin fiyatı yüzde 6.38 arttı.
TÜİK verilerine göre, mayıs ayında, dana etinde yüzde 6.17, şehirlerarası otobüs ücretinde yüzde 6.06, mazotta yüzde 5.58, erkek takım elbisesinde yüzde 5.07, tek kişilik yatakta yüzde 4.55, uçak bileti ücretinde yüzde 3.30, ekmekte yüzde 3.29, buzdolabında yüzde 2.89, benzinde yüzde 2.27 fiyat artışı oldu.
Fiyatı düşen ürünler
Mayısta fiyatı en fazla düşen ürünler arasında ilk sırayı yüzde 51.62 ile sivri biber aldı. Sivri biberi fiyatı yüzde 41.22 oranında azalan salatalık ile yüzde 33.64 oranında düşen patlıcan izledi.
Mayıs ayında yeşil soğanın fiyatı yüzde 8.60, mücevherin fiyatı yüzde 6.16, yumurtanın fiyatı yüzde 5.90, domatesin fiyatı yüzde 3.87, sütün fiyatı yüzde 3.27, kaşar peynirinin fiyatı yüzde 1.60, kahvaltılık tereyağın fiyatı yüzde 1.16, yoğurdun fiyatı yüzde 0.80 oranında azaldı.
Pazarda sebze, meyve fiyatları düştü
|
Meyve ve sebzede yaz bereketi yaşanıyor
|
Havaların ısınması ve sera dışında tarla ürünlerinin çıkmasıyla pazarda sebze fiyatları düştü. Yüksek verimin alındığı bazı meyveler de ucuz fiyatıyla talep görüyor.
Konya Pazarcılar Odası İkinci Başkanı Mesut Can, mayıs ayında hava sıcaklıklarının istikrarsız olması, soğukların yaşanması nedeniyle meyve ve sebze fiyatlarında bu yıl ucuzluğun biraz geciktiğini söyledi.
Havaların tam ısınmaması nedeniyle sera dışında kalan tarla ürünleri ile İç Anadolu'daki sebze bahçelerinde ürünün geç alındığını belirten Can, "Son birkaç gündür özellikle yerli ürünler toplanmaya başladı. Sahil kentlerinde de tarla ürünlerinin çıkmasıyla fiyatlar düşüşe geçti. Yazın bereketi alınmaya başladı" dedi.
Can, özellikle bu hafta fiyatların geçen haftaya göre daha ucuz olduğunu ifade ederek, pazarda domatesin kilosunun 30-75 YKr, kabak ve patlıcanın 50 YKr ile 1 YTL, sivri biberin 50-75 YKr, salatalığın 35 YKr ile 1 YTL, marulun tanesinin ise 50 YKr ile 1 YTL arasında satıldığını bildirdi.
Bu yıl rekoltesi düşük olan ve kilosu kalitesine göre 2 - 4.5 YTL arasında satılan kiraz dışında diğer meyvelerin ucuzluğu ile talep gördüğünü vurgulayan Can, eriğin kilosunun 50 YKr ile 1.5 YTL, kayısının 1-2 YTL, muzun kilosunun 2-3 YTL, çileğin ise 1.25 ile 2 YTL arasında alıcı bulduğunu kaydetti.
Can, geçen hafta kilosu 75 YKr ile 1 YTL arasında satılan karpuzun bu hafta 30-40 YKr aralığına kadar gerilediğini ifade etti.
Mesut Can, özellikle yerli ürünlerin önümüzdeki günlerde daha fazla pazarlarda yer alacağını belirterek, "Salatalık, kabak, domates, patlıcan ve biber gibi ürünler, pazara daha çok gelmeye başladığı anda fiyatlar biraz daha düşer. Aşırı sıcak ya da şiddetli yağış gibi sorun olmazsa bu yıl sebzeyi çok ucuza tüketiriz" dedi.
